فهرست مطالب
تاریخ دقیق شب قدر یا همان لیله القدر درشبهای نوزدهم، بیست و یکم یا بیست و سوم ماه رمضان است. مطابق با تقویم شمسی در سال ۱۴۰۳، شب قدر در سه تاریخ جمعه ۱۰ فروردین، یکشنبه ۱۲ فروردین و سهشنبه ۱۴ فروردین برگزار میشود.
لیله القدر به عنوان یکی از شبهای با ارزش و پر فضیلت نزد تمام مسلمانان در سراسر جهان تلقی میشود. در این شب که به عنوان نزول قرآن شناخته میشود، تمام مسلمانان با رفتن به مسجدها سعی میکنند از درگاه خداوند طلب مغفرت و بخشش کنند.
از اعمال مهم شبهای قدر میتوان به غسل، احیا، شب زنده داری، خواندن قرآن، بر سر گرفتن قرآن، صدقه دادن و غیره اشاره کرد. در ادامه مطالب بیشتری درباره شب قدر بیان خواهیم کرد.
شبهای قدر در قرآن کریم
با خواندن سوره قدر به این موضوع پی میبریم که شب قدر همان شب نزول قرآن است اگر میخواهید به معنا و مفهوم بیشتری در رابطه با شب قدر دسترسی پیدا کنید، قطعاً آیات ابتدایی سوره مبارکه دخان میتوانند شاهد خوبی برای این موضوع باشند. قرآن کریم در این باره میفرماید:
«بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحِیم. حم. وَ الکِتابِ المُبِین. إِنّا أَنزَلناهُ فِی لَیلَهٍ مُبارَکَهٍ. یعنی؛ ما قرآن را در یک شب مبارک که همان شب قدر است به زمین فرو فرستادیم.»
همان طور که متوجه شدید قرآن این شب را به نحو خاص و ویژهای وصف میکند و میفرماید:
«انا کنا منظرین، یعنی زمانی که قرآن را نازل کردیم، درصدد بیم دادن مردم بودیم.» آیات ابتدایی سوره دخان آشکار کننده این است که شب قدر به واسطه نزول قرآن به شبی مبارک تبدیل شده است. علاوه بر سوره دخان سوره قدر نیز همین موضوع را اثبات میکند. چیزی که به وضوح در قرآن کریم بیان شده این است که قرآن درست در شب قدر نازل شده است.
دلیل توجه ویژه مسلمانان به شب قدر چیست؟
تمام مسلمانان و افرادی که حتی چندین آیه از قرآن کریم را خوانده باشند به خوبی متوجه شدهاند که قرآن کریم بیش از هر کتابی در دنیا باعث بهرهمندی و سعادت آنها شده است. پس میتوان اینگونه گفت که شب قدر در تاریخ ما و تمام مسلمانان سراسر جهان یک شب مبارک و در عین حال بزرگ تلقی میشود. چرا که در طی آن، قرآن که تمام سعادت دنیا و آخرت را برای انسانهای جهان به همراه دارد، نازل شده است.
زمانی که مسلمانان درشبهای مبارک قدر به مسجد میروند و این شب را گرامی نگه میدارند، در حقیقت باعث شدهاند که خاطرات یکی از بهترین و عزیزترین شبهای تاریخ گرامی نگه داشته شود. شبی که قرآن را نازل کردهاند در کنار آن تمام نصایح مهم و حائز اهمیت برای امت به طور واضح تعریف شده است.
اعمال شب قدر چیست؟
از جمله اعمال مهمی که باید در شب قدر تمام آنها به بهترین نحو ممکن رعایت شوند، به شرح زیر است.
غسل در شب قدر
علامه مجلسی معتقد است که بهترین زمان برای انجام غسلهای مربوط به شب قدر، مقارن غروب آفتاب است که بتوانید نماز مغرب خود را با غسل بخوانید.
خواندن دو رکعت نماز شب قدر
برای خواندن نماز شب قدر باید در هر رکعت پس از قرائت سوره حمد هفت مرتبه سوره توحید را بخوانید. سپس زمانی که نماز شما به اتمام رسید، ۷۰ مرتبه بگویید استغفرالله و اتوب الیه
در یک روایت از رسول خدا بیان شده که اگر کسی این نماز را بخواند پس از پایان یافتن آن از جای خود بلند نمیشود، مگر در صورتی که خدای متعال او و پدر و مادرش را در همین دنیا بیامرزد و خداوند نیز فرشتگان خود را مامور میکند تا رسیدن سال آینده برای او حسنات بنویسند.
باز کردن قرآن و به خواندن دعای اللهم انی اسئلک
بهتر است در این شب قرآن را در برابر صورت خود بگیرید و این دعا را بخوانید:
«اللّهمّ انّی اسْئلک بکتابک الْمنْزل و ما فیه و فیه اسْمک الاْکْبر واسْماّؤک الْحسْنی و ما یخاف و یرْجی انْ تجْعلنی منْ عتقاّئک من النّار»«خدایا به حق کتاب فرستاده شدهات و هر آنچه که در آن است و نام بزرگ و نامهای نیکویت، از تو میخواهم که قرارم دهی از زمره آزاد شدگان از دوزخ»
پس از قرائت دعای خوانده شده میتوانید حاجت خود را بخواهید.پس از خواندن دعا باید قرآن بر سر بگذارید و بگویید، «اللّهمّ بحقّ هذا الْقرْآن و بحقّ منْ ارْسلْته به و بحقّ کلّ مؤْمنٍ مدحْته فیه و بحقّک علیْهمْ فلا احد اعْرف بحقّک منْک»
سپس ۱۰ مرتبه بگویید بک یا الله، ۱۰ مرتبه بمحمد، ۱۰ مرتبه بعلی، ۱۰ مرتبه بفاطمه، ۱۰ مرتبه بالحسن، ۱۰ مرتبه بالحسین، ۱۰ مرتبه به علی بن الحسین، ۱۰ مرتبه به محمد بن علی، ۱۰ مرتبه به جعفر بن محمد، ۱۰ مرتبه به موسی بن جعفر، ۱۰ مرتبه به محمد بن علی، ۱۰ مرتبه به علی بن محمد، ۱۰ مرتبه بالحسن بن علی، ۱۰ مرتبه بالحجه. در پایان و پس از قرائت تمام مواردی که برای شما نام بردیم میتوانید هر حاجتی که از خداوند متعال دارید درخواست کنید و با خواندن این اذکار به درگاه خداوند توسل کنید.
احیا داشتن شبهای قدر
به این معنی است که شبهای قدر را تا صبح بیدار بمانید. و با انجام اعمال موجود همچون عبادت، دعا، تلاوت قرآن این شب را زنده نگه دارید. امام باقر علیه السلام فرمودهاند:« هر کسی بتواند شب قدر را احیا نگه دارد، تمام گناهان او آمرزیده میشود حتی اگر گناهان بسیار زیادی انجام داده باشد.»
پیشنهاد میدهیم که حتماً روز قبل به میزان لازم استراحت کنید و غذا و نوشیدنی کمتری بخورید تا خواب به سراغ شما نیاید.
طلب آمرزش برای گناهان
مرحوم علامه مجلسی فرمودهاند: «یکی از اعمال فوق العاده ویژه و مهمی که در شبهای قدر باید آنها را انجام دهید، طلب آمرزش برای گناهان خود و دعا جهت گذراندن امور دنیوی و اخروی است. دعاها و زیارتهای مختلف و متفاوتی وجود دارد و حتی شما میتوانید به فرستادن صلوات بر محمد و خاندانش بپردازید.»
در برخی روایتها نیز تاکید شده که خواندن دعای جوشن کبیر را در شبهای قدر فراموش نکنید.
میتوانید در این نوشته اعمال ماه رمضان را به طور کلی ببینید: تاریخ و اعمال ماه رمضان
سخن پایانی
شب قدر به عنوان یکی از شبهای پرفضیلت در طول سال تلقی میشود. پس فراموش نکنید که در این شبهای عزیز حتماً اعمال نام برده شده را به بهترین نحو ممکن انجام دهید. از درگاه خدا برای گناهان خود طلب مغفرت و بخشش کنید. در این روزهای مبارک خداوند بهترین سرنوشتها را برای بندگانش رقم میزند.
برای دیدن ویترینی از ساعت مچی اصل روی لینک کلیک کنید: ساعت مچی
به این دلیل که قرآن در چنین شبی نازل شده و مسلمانان معتقد هستند در این شب سرنوشت انسانها رقم میخورد. علاوه بر این در روایت بر مقدس بودن این شب و اهمیت دعا و استغفار کردن در آن تاکید شده است.
شب قدر در یکی از شبهای مبارک ماه رمضان است و بر اساس روایات موجود شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم به عنوان شبهای قدر شناخته شده است.