اولین ساعت شناختهشده در جهان به نام ساعت آفتابی در مصر باستان اختراع شد. این ساعتها از نوع ساعتهای خورشیدی بودند که بر اساس حرکت نسبی خورشید و سایه ایجاد شده توسط یک میله ثابت، زمان را نشان میدادند. اولین ساعت خورشیدی معروف، ساعتی بود که توسط هورمزد یکی از فرمانروایان مصر باستان در سده دوازدهم قبل از میلاد ساخته شد. این ساعتها به طور اساسی برای تعیین زمان نمازها و سایر رویدادهای مهم روزانه مورد استفاده قرار میگرفتند.
همانطور که میبینید اختراع ساعت، یکی از مهمترین دستاوردهای انسان در زمینه اندازهگیری زمان است. از زمانهای بسیار دور، انسانها به سنجش زمان نیاز داشتهاند و از روشهای مختلفی را برای این منظور استفاده میکردند. تاریخچه ساعت به دوران باستان بازمیگردد و ابتدا در سرزمین مصر باستان، حدود ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد، از ساعتهای آفتابی استفاده میشد. این ساعتها بر اساس تغییرات موقعیت خورشید در طول روز ساخته میشدند و به انسانها امکان میداد تا زمان را با دقت نسبی مشخص کنند. این اختراع مهم، زمینه ای برای ساخت ساعتهای بیشتر در سراسر جهان فراهم کرد. در ادامه قصد داریم به توضیح بیشتر درباره تاریخچه ساعت بپردازیم. با تیک تاک گالری همراه باشید!
بررسی تاریخ اختراع انواع ساعت
ساعتها ابزاری هستند که زمان را اندازهگیری میکنند و نشان میدهند. برای هزاران سال، انسانها زمان را به روشهای مختلفی اندازهگیری میکردند و برخی از این روشها شامل ردیابی حرکات خورشید با ساعتهای آفتابی، استفاده از ساعتهای آبی، ساعت شمعی و ساعت شنی میشود. در ادامه مدلهای مختلف ساعتهایی را که در طول تاریخ ساخته شدهاند را معرفی میکنیم:
اختراع ساعت آفتابی
ابلیسکهای مصر باستان که در حدود ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد ساخته شدهاند، جزو قدیمیترین ساعتهای آفتابی هستند. قدیمیترین ساعت آفتابی شناخته شده مربوط به مصر است و قدمت آن به حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد میرسد.
اختراع ساعت آبی یونانی
اولین نمونه ساعت زنگدار در حدود ۲۵۰ سال قبل از میلاد توسط یونانیها اختراع شد. یونانیان یک ساعت آبی به نام clepsydra ساختند که میزان بالا آمدن آب در آن، زمان را نشان می داد. در نهایت، سطح آب به پرنده ای مکانیکی برخورد می کرد که سوت هشدار دهنده را به صدا درمیآورد. این ساعت، کارکرد بهتری در مقایسه با ساعتهای آفتابی داشتند. میشد از آنها در داخل خانه، در طول شب و همچنین زمانی که آسمان ابری بود، استفاده کرد؛ اگرچه دقیق نبودند! ساعتهای آبی یونانی در حدود سال ۳۲۵ قبل از میلاد، دقیقتر شدند.
اختراع ساعت شمعی
اولینبار، ۵۲۰ سال پس از میلاد از ساعتهای شمعی در یک شعر چینی نامبردهشده است. طبق این شعر، شمع مدرج، با میزان سوختگی اندازهگیری شده، وسیلهای برای تعیین ساعت شب بوده است. شمع های مشابه تا اوایل قرن دهم در ژاپن استفاده می شد.
اختراع ساعت شنی
ساعت شنی اولین دستگاه اندازهگیری زمان بود که از دقت کافی را ارائه میداد و قابل استفاده مجدد بود. از قرن پانزدهم به بعد، ساعت شنی عمدتا برای تشخیص زمان در دریا استفاده میشد. ساعت شنی شامل دو لامپ شیشهای است که بهصورت عمودی با یک گردن باریک به هم متصل شدهاند. ساعت شنی هنوز هم در کلیساها، صنعت و آشپزی استفاده میشود.
اختراع ساعت کلیسا و صومعه
زندگی کلیسایی و بهویژه راهبانی که دیگران را به نماز فرامیخواندند، دستگاههای زمانسنجی را به یک ضرورت در زندگی روزمره تبدیل کردند. اولین ساعتسازان قرونوسطایی اروپا، راهبان مسیحی بودند. اولین ساعت ثبت شده توسط پاپ سیلوستر دوم آینده در حدود سال ۹۹۶ ساخته شد. پیتر لایتفوت، راهب قرن چهاردهمی در گلستونبری، یکی از قدیمیترین ساعتهایی را که هنوز نگهداری می شود، ساخت. این ساعت همچنان در موزه علوم لندن مورد استفاده قرار میگیرد.
اختراع ساعتمچی
پیتر هنلین، نخستین سازندهی ساعت مچی، در کشور آلمان به ساخت نسخههای اولیهی ساعتهایی که روی مچ دست قرار میگرفتند، پرداخت. ساعت مچی قدیمیترین موجود در جهان که اکنون در دسترس است، به جزفین همسر اول ناپلئون در سال ۱۸۰۶ هدیه داده شده است. در طول تاریخ، نیروهای نظامی ارتش انگلیس از اولین ساعتهای مچی برای استفاده در جنگ استفاده میکردند. این ساعتها به دلیل حضور در میدان جنگ، استحکام بالایی داشتند. شکل و ساختار این ساعتها برای استفاده در میدانهای نبرد طراحی شد.
بنابراین، میتوان گفت برخلاف نخستین ساعتهای مچی زنانه که جنبه تزیینی و زیورآلات داشتند و معمولاً با جواهرات تزیین میشدند، نخستین ساعتهای مچی مردانه کاربرد نظامی داشتند و متناسب با نیاز ارتش طراحی و ساخته شدند.
اگر میخواهید بهترین ساعتهای مچی را با قیمت مناسب از برندهای معروف خریداری کنید، این صفحه را ببنید: ساعت مچی
عقربه دقیقه و ساعت آونگی
در سال ۱۵۷۷، ژوست برگی عقربه دقیقه را اختراع کرد. این اختراع، بخشی از سفارش تیکو براهه بود. براهه، یک فرد ستارهشناس بود که برای رصد ستارهها به یک دستگاه دقیق اندازهگیری زمان نیاز داشت. در سال ۱۶۵۶، ساعت آونگی توسط کریستین هویگنس اختراع شد و دقت ساعتها را بالاتر برد.
اختراع ساعت الکتریکی
اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم شاهد ظهور ساعتهای الکتریکی بودیم. این ساعتها که با برق کار میکردند، سازگارتر از ساعتهای مکانیکی بودند و اساس فناوریهای پیشرفتهتر زمانسنجی، از جمله همگامسازی الکتریکی ساعتها را پایهگذاری کردند.
ساعت کوارتز
در قرن بیستم، فناوری کوارتز انقلابی بزرگ را در صنعت زمانسنجی ایجاد کرد. در سال ۱۹۲۷، وارن موریسون یک مهندس مخابرات متولد کانادا، به دنبال فرکانس های استاندارد در آزمایشگاه تلفن بل بود. او اولین ساعت کوارتز را توسعه داد. ساعت کوارتز از ارتعاشات منظم کریستال کوارتز برای اندازهگیری زمان استفاده می کند و دقت بی سابقه ای را ارائه می دهد. این فناوری سنگ بنای اکثر ساعتهای مدرن است.
جدیدترین مدلهای ساعت برند کوارتز را در اینجا ببینید: ساعت کوارتز
ساعت اتمی
ساعتهای اتمی که در اواسط قرن بیستم توسعه یافتند، اوج فناوری زمانسنجی را نشان میدهند. این ساعتها زمان را بر اساس فرکانسهای ارتعاش اتم سزیم یا روبیدیم، اندازهگیری میکنند. این ساعتها، بهقدری دقیق هستند که حتی در طی میلیونها سال هم یک ثانیه عقب نمیافتند. این فناوری، زیربنای استاندارد جهانی زمانسنجی مدرن است.
اگر دوست دارید بیشتر درباره تاریخچه انواع ساعتها بدانید، این نوشته را هم از وبلاگ تیک تاک گالری بخوانید: تاریخچه ساعت
اختراع ساعت در ایران
ساعت اولین بار در قرن ۹ در امپراتوری عباسی از یک دستگاه زماننما استفاده شد. این ساعتها اغلب از نوع ساعتهای آبی بودند. در واقع از طریق جریان آب با مکانیزمهای دقیق، زمان را نمایش میدادند. مخترع ساعت در ایران ابوالحسن بن احمد ابن ابی اوف، یک مخترع و عالم ایرانی بود. این ساعتها از نظر توسعهیافتگی و کاربردی بسیار پیشرفته بودند و اهمیت بزرگی در تنظیم زمان برای امور مختلف از جمله نماز، عملیاتهای نظامی و تجارت داشتند.
ساعت مدرن
درحالیکه ساعتهای مدرن بسیار دقیقتر از دستگاههای زمانسنجی اولیه هستند، اما همچنان با برخی از چالشهای مشابه روبرو میشوند. بهعنوانمثال، ساعتهای آونگی میتوانند تحتتأثیر تغییرات دما قرار بگیرند و این موضوع ممکن است میتواند باعث خطا در اندازهگیری زمان شود. ساعتهای اتمی تحتتأثیر تغییرات دما قرار نمیگیرند، اما بسیار گران هستند و نیاز به نگهداری زیادی دارند. ساعتهای دیجیتال رایجترین نوع ساعتی هستند که امروزه مورد استفاده قرار میگیرند. این ساعتها بسیار دقیق و نسبتا ارزان هستند. ساعتهای آنالوگ که از صفحه ساعت سنتی با عقربهها استفاده میکنند، کمتر از گذشته رایج هستند، اما هنوز در برخی از خانهها و ادارات به کار میروند.
جمعبندی
اختراع ساعت، یکی از مهمترین پیشرفتهای تاریخ بشریت است. اولین ساعتها در مصر باستان و سومر، مناطق جنوبی مسوپوتامیا، حدود ۵۵۰۰ سال پیش اختراع شدند. ساعتهای آفتابی و آبی، از قدیمیترین ابزارهای اندازهگیری زمان بودند. اما به طور کلی، اولین ساعت مکانیکی در انگلستان اختراع شد (در سال ۱۲۷۵ میلادی). این اختراع باعث شد تا انسان بتواند به طور دقیق زمان را اندازهگیری کند و این امر در پیشرفت علوم مختلف، از جمله ناوبری، نقش مهمی ایفا کرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره تاریخچه اختراع ساعت، میتوانید از راهنماییهای تیم تیکتاک گالری کمک بگیرید.
ساعت یکی از قدیمیترین اختراعات بشر است. اولین ساعتها در مصر باستان حدود ۵۵۰۰ سال قبل از میلاد ساخته شدند.
پیتر هنلاین، قفلساز و ساعتساز ماهر از نورنبرگ آلمان، بهعنوان مخترع ساعتمچی شناخته میشود.
منابع:
https://historycooperative.org/who-invented-the-clock/
https://www.thoughtco.com/clock-and-calendar-history-1991475
https://interestingengineering.com/science/the-very-long-and-fascinating-history-of-clocks
https://magnifymind.com/who-invented-the-clock/