فهرست مطالب
رقاصک ساعت یک بخش مهم از ساختار ساعت مکانیکی و ساعت اتوماتیک است که مسئول حرکت دقیق عقربههای ساعت است. تنظیم رقاصک ساعت اغلب از طریق نگه داشتن و حرکت دادن ساعت به صورت منظم صورت میگیرد تا رقاصک ساعت بتواند انرژی را به داخل ساعت منتقل کرده و عملکرد صحیح را حفظ کند. در صورتی که به مطالعه بیشتر درباره ساعت های اتوماتیک علاقه مند هستید مقاله موتور ساعت اتوماتیک را مطالعه کنید.
در این مقاله از تیک تاک گالری، امروز به معرفی رقاصک ساعت و نحوه تنظیم آن میپردازیم.
رقاصک ساعت چیست؟
از مهمترین بخشهای سیستم نوسانی ساعت رقاصک است که به آن چرخ تعادل (Balance Wheel) نیز گفته میشود. رقاصک از اجزای مهم در ساعتهای مچی و جیبی است و بهعنوان مکانیزم تنظیمکننده کاربرد دارد. نقش اصلی رقاصک تنظیم دقت ساعت است و به همین دلیل به آن قلب ساعت میگویند.
نوسان رقاصک در یک فرکانس مشخص تعیین میشود و در هر ثانیه معادل ۵ تا ۱۰ حرکت انجام میدهد. رقاصک با هر بار چرخش در یک جهت توسط فنر به سر جای اول خود برمیگردد و به نوعی میتوان گفت حرکت ساعت توسط این فنر کنترل میشود و هر حرکت توسط عقربههای ساعت به نمایش در میآید.
تاریخچه رقاصک ساعت
تا قبل از به وجود آمدن ساعتهای اتوماتیک دقت ساعتها مورد اطمینان نبود. در گذشته تنظیم زمان به دست آونگها انجام میشد و طبق گفته گالیله مدت زمان نوسان آونگ با طول آن مشخص میگردد. همچنین دوره نوسان آونگ که حدود یک متر طول میکشد معادل یک ثانیه است. پیتر هنلین سازنده اولین ساعت مچی در نورنبرگ است که در قرن پانزدهم زندگی میکرد، او با استفاده از آونگهای پیچشی به ساخت ساعتهای کوچک قابلحمل پرداخت. آونگهای پیچشی از طریق میله و دو وزنه حرکت دایرهای را شکل میدهند و از این طریق باعث انتقال انرژی خود به فنر میشوند.
این عمل باعث شد اندازه ساعتها بسیار کاهش پیدا کند؛ اما با مشکلاتی مواجه میشوند. کریستین هویگنس ستارهشناس و ریاضیدان هلندی و جین د اوتفوی کشیش و مخترع فرانسوی با کمک یکدیگر در قرن هفدهم توانستند با ساخت رقاصک ساعت مشکلات را برطرف کنند.
رقاصک همچنان در بسیاری از ساعتهای جیبی و مچی استفاده میشود و مدام در حال بهبود و تقویت است. همچنین کرنومترهای دریایی دقیقترین نوع ساعتهای رقاصکدار شناخته میشدند و بهعنوان منبع زمان در ناوبری فلکی و برای تعیین طول جغرافیایی مورد استفاده قرار میگرفتند. دقت این ساعتها ۰.۱ ثانیه در روز بود و بهترین دقت ساعتهای مچی رقاصکدار نیز حدود چند ثانیه در روز است.
پیشنهاد میکنیم اگر به تاریخچه ساعت مچی علاقه مند هستید در این رابطه، این نوشته را هم بخوانید: تاریخچه ساعت
ساختار سیستم نوسانی در رقاصک ساعت
همانطور که گفته شد رقاصک بخشی از سیستم نوسانی ساعت به شمار میرود و دارای چندین قطعه کوچک است. سیستم نوسانی ساعت علاوه بر رقاصک از بخشهای دیگر مانند چرخ تعادل برخوردار است و فنر مویی در آن قرار دارد. فنر مویی توسط آبراهام لوئیس از بزرگترین مخترعان و ساعتسازان ساخته شده است که در ساعت رولکس نیز وجود دارد. فنر مویی در ساعتهای رولکس بهبودیافتهتر و پیچیدهتر است و برای همین در اکثر ساعتهای دیگر از فنر تعادل هویگنس استفاده میکنند.
تنظیم رقاصک ساعت اتوماتیک
ساعت مچی باید بدون در نظر گرفتن شرایط محیطی یا دما، با سرعت ثابت و پایدار کار کند. تنظیم رقاصک فرایندی تخصصی است که با در نظر گرفتن میزان انعطاف پذیری فنر مویی انجام میشود. در فرایند تنظیم رقاصک ساعت سازان با استفاده از زماننگار، ارتعاشات حرکت را اندازهگیری میکنند. این اطلاعات به آنها کمک میکند تا ببینند آیا فنر به درستی نصب شده است یا نیاز به تنظیم دارد. اگر رقاصک نیاز به تنظیم داشت فنر مویی آن را خم، بلند یا کوتاه میکنند.
در این نوشته میتوانید اطلاعات بیشتری به دست بیاورید: تنظیم انواع ساعت مچی
اجزای اصلی ساعت اتوماتیک
قطعاً موتور بهعنوان مهمترین و اصلیترین قطعه ساعت محسوب میشود که عقربههای ساعت را به حرکت در میآورد. در واقع موتور تعیینکننده کیفیت ساعت است و هر چه از عملکرد بهتری برخوردار باشد دقت و طول عمر بالاتری خواهد داشت. موتور به نوبه خود از بخشهای مختلفی تشکیل شده که شامل روتور، فنر، رقاصک، مکانیسم معکوسکننده و سیستم توزیع هستند.
همچنین بخشهای دیگر موتور بهصورت مختصر عبارتاند از:
- روتور: از قطعات اصلی موتور ساعت به شمار میرود که شبیه به نیمدایره است و با زاویه ۳۶۰ درجه در مرکز آن حرکت میکند. روتور مانند یک وزنه در نظر گرفته میشود که حرکت ایجاد شده را به واسطه چرخ دندههای کوچک به فنر موتور منتقل میکند. روتور تنها در ساعتهای اتوماتیک وجود دارد و نمیتوان آن را در همه ساعتهای مچی مشاهده کرد.
- فنر: از کاربردیترین اجزای موتور ساعت فنر است که به شکل نوار پیچ خورده دیده میشود. همچنین فنر را بهعنوان محل ذخیره انرژی در ساعت میشناسند که توسط چرخ دندهها کار میکند.
- سیستم توزیع: وظیفه سیستم توزیع بهعنوان یکی دیگر از قطعات اصلی ساعت تقسیم زمان در اندازههای یکسان و مشخص است و سیستم توزیع باعث فعالیت رقاصک یا چرخ دنگ میشود.
- مکانیسم معکوسکننده: این قطعه از دو قسمت تشکیل میشود و بین چرخ دنده و روتور قرار دارد. مکانیسم معکوسکننده از دو عدد چرخ دنده تشکیل میشود که هر کدام دارای دو دیسک بالایی و پایینی هستند.
- عقربه: از دیگر اجزای تشکیلدهنده ساعت اتوماتیک عقربه است که از دو یا سه عدد میله فلزی و پلاستیکی تشکیل میشود. عقربهها بسیار نازک هستند و در مرکز ساعت قرار دارند و وظیفه اصلی عقربهها نمایش ساعت، دقیقه و ثانیه است. برخی از مدلهای ساعت اتوماتیک بدون عقربه هستند و ساعتهای هوشمند از طریق نمایشگر دیجیتال زمان را نمایش میدهند.
عملکرد ساعت اتوماتیک چگونه است؟
روتور توسط حرکت جنبشی دست شروع به چرخش میکند و باعث فشرده شدن فنر از طریق چرخ دندهها میشود. امکان فشردهسازی فنر به شکل دستی نیز وجود دارد، چراکه فنر پس از فشردهسازی انرژی ذخیره شده خود را به چرخ دندهها و سپس به سیستم توزیع انتقال میدهد. در ادامه انرژی توسط سیستم توزیع با فواصل مشخص به چرخ تعادل منتقل میشود، پس از آن زبانههای رقاصک در یک جهت هدایت میشوند و باعث ایجاد حرکت آونگی میشود.
رقاصک با هر حرکت خود حرکت چرخ دندهها را افزایش میدهد و به موجب آن عقربههای ساعت شروع به حرکت میکنند. انرژی ساعتهای اتوماتیک از طریق حرکت دست تامین میشود که با فشردهسازی فنر این انرژی به وجود میآید و به شکل زنجیرهوار تمامی قطعات شروع به فعالیت میکنند. همچنین زمان ذخیره انرژی در حرکت موتورها متفاوت است که به طول فنر بستگی دارد. ساعتهای اتوماتیک را میتوان زیر مجموعهای از ساعتهای مکانیکی دانست و برای همین احتمال خطا در آنها وجود دارد.
چگونه از ساعت اتوماتیک مراقبت کنیم؟
ساعت اتوماتیک در برابر عوامل محیطی مانند گرد و غبار و رطوبت حساس است و باید به خوبی از آن مراقبت کنید. موتور ساعت اتوماتیک نسبت به نیروی مغناطیسی حساس است و با قرار گرفتن در برابر جسم دارای نیروی مغناطیسی مانند گوشی تلفن همراه یا بلندگو کارکرد آن با مشکل مواجه میشود.
برای مراقبت و افزایش طول عمر موتور ساعت آن را کنار اجسامی که دارای نیروی مغناطیسی هستند قرار ندهید. همچنین برای محافظت از موتور لازم است ساعتهای اتوماتیک را طی دورههای ۴ ساله سرویس کنید و در سرویس دورهای ساعت اتوماتیک به روغنکاری چرخ دندهها و بازبینی واشرها بپردازید.
ساعت اتوماتیک برای فعالیت نیاز به کوک شدن به شکل روزانه دارد یا باید به اندازه کافی تحرک داشته باشید. به همین دلیل به افراد کمتحرک و در سنین بالا پیشنهاد نمیشود از این ساعت استفاده کنند. ساعت اتوماتیک ظاهر بسیار ظریف و زیبایی دارد و همین باعث میشود در برابر ضربه حساس به نظر برسد، همچنین از بردن ساعت در محلهای دارای رطوبت و حرارت بالا مانند سونا و حمام خودداری کنید.
نکات مهم خرید ساعت اتوماتیک
هنگام خرید ساعت اتوماتیک باید به نکات زیر توجه کنید:
وزن و دقت
ساعتهایی که وزن بالایی دارند معمولا گران هستند. یکی از مهمترین عوامل هنگام خرید ساعت اتوماتیک میزان دقت آن است. در این میان ساعتهایی که دارای موتور کوارتز هستند، بیشترین دقت را دارند.
پوشش راحت و اندازه
ساعتی را انتخاب کنید که در دستتان خیلی تنگ یا خیلی گشاد نباشد و به مچ دست فشار وارد نکند. اندازه ساعت نیز مهم است، ساعتهای خیلی بزرگ هم دست را اذیت میکنند و هم این که جلوه بدی بر روی مچ به وجود میآورند. ساعتهای خیلی کوچک نیز اعداد را به شکل ناخوانا نشان میدهند و برای مچهای بزرگ مناسب نیستند.
خوانایی صفحه نمایش
اعداد و نمادهای ساعت نباید ناخوانا و کوچک باشند. در واقع هنگام خواندن ساعت نباید آن را خیلی به چشمان خود نزدیک کنید. از خرید ساعتهای لوکس که تنها ظاهر زیبایی دارند و اعداد را به درستی نمایش نمیدهند خودداری کنید.
قیمت
از مهمترین نکات در خرید ساعت اتوماتیک قیمت است. ساعتها با توجه به مدل، رنگبندی، طرح، اندازه و کیفیتی که دارند طیف گستردهای از قیمتها را پیش روی شما قرار میدهند. ساعتهای لوکس بسیار گران هستند و نمیتوان سقف خاصی را برای آن در نظر گرفت. در نتیجه انتخاب ساعت کاملاً سلیقهای است و بستگی دارد که چقدر میخواهید برای آن هزینه کنید.
برند
بیشتر افراد به ویژه کسانی که به قول معروف ساعت باز هستند ساعت را به واسطه برند آن خریداری میکنند در واقع میتوان گفت مبلغ قابل توجهی از خرید ساعت به دلیل اعتبار و محبوبیت برند آن کسر میشود. البته برندهای معروف مانند رولکس از بهترین قطعات برای ساخت ساعتهای خود استفاده میکنند و دوام و کیفیت بسیار بالایی دارند.
بیشتر بخوانید: بهترین برندهای ساعت اتوماتیک
خرید ساعت اتوماتیک از تیک تاک گالری
فروشگاه آنلاین تیک تاک گالری با هدف فروش انواع ساعت در بستری امن و مطمئن خدمات خود را به مشتریان عزیز در سراسر کشور ارائه میدهد. کارشناسان این مجموعه در تلاش برای رفع نیاز مشتریان هستند و با راهنماییهای لازم بهترین پیشنهادها را در اختیار آنها قرار میدهند. از جمله خدمات تیک تاک گالری میتوان به تضمین کیفیت و قیمت، ارسال رایگان به سراسر کشور، مشاوره و پرداخت در محل اشاره کرد.
ساعتهای اتوماتیک در برندها، اندازهها، مدلها و رنگهای بسیار متفاوت و با تضمین اصالت کالا عرضه میشوند. کافی است از طریق دستهبندیهای موجود ساعت مورد نظر خود را انتخاب کنید و اطلاعات آن را مشاهده نمایید. در صورت نیاز جهت دریافت اطلاعات بیشتر با کارشناسان تماس بگیرید و سپس اقدام به ثبت سفارش نمایید.
سخن پایانی
در مقاله امروز به توضیح اطلاعات مفیدی از رقاصک ساعت اتوماتیک پرداختیم. ساعتهای اتوماتیک کاربر بسیار راحتی دارند و در انواع مدلهای شیک و جذاب تولید میشوند. با تهیه ساعت اتوماتیک شیک و مرغوب از آگاهی از زمان در هر لحظه لذت ببرید.
اگر ساعت شما بسیار از کار میافتد یا به اصطلاح از زمان عقب میماند، احتمالاً نیاز به تنظیم رقاصک دارد.
با انجام مراحل تنظیم رقاصک ساعت به صورت ساده و با دقت، میتوانید این کار را خودتان انجام دهید. اما در صورتی که با مشکلاتی مواجه شدید، بهتر است به تخصصمندان ساعتساز مراجعه کنید.
منابع:
https://www.thejewellershop.com/en/section/encyclopedia/balance-wheel